دسته: تغذیه و سلامت روده

امروزه مصرف مواد غذایی تخمیر شده که در سلامت روده نقش مهمی دارند، بسیارمتداول شده است. در این مقاله به بررسی یافته های علمی درارتباط با موادغذایی تخمیر شده و سلامت روده و متعاقبا اثرات مفید آنها می پردازیم .

خواص غذاهای تخمیر شده

باکتری ها و مخمرها سبب ایجاد تغییراتی درمواد غذایی می شوند. دراین نوع مواد غذایی تخمیر شده علاوه برخواص تغذیه ای، خواص و ویژگی های زیر دیده می شود:

• وجود میکروب های زنده و فعال
• بهبود طعم، بافت و قابلیت هضم
• افزایش غلظت ترکیبات مفید برای سلامت روده
• حذف مواد و میکروبهای مضر

 مزایای برخی از غذاهای تخمیر شده 

برخی ازمواد غذایی تخمیر شده دارای میکروب های زنده هستند، که اثرات مثبت بر سلامت روده دارند. برای اینکه غذای تخمیر شده به عنوان پروبیوتیک تلقی شود، وجود میکروب های زنده کافی نیست. اخیرا” دریک مطالعه تأکید شده که تنها غذاهای تخمیر شده لبنی مانند ماست و برخی از کفیرها، به دلیل فوایدی که برای سلامت روده دارند، به عنوان پروبیوتیک در نظر گرفته می شوند و شواهد کافی برای تاثیرات مثبت سایر محصولات تخمیر شده بر دستگاه گوارش وجود ندارد، از این جهت موضوع مواد غذایی تخمیر شده و سلامت روده حائز اهمیت است.

شیر و کفیر تخمیر شده با افزایش تنوع میکروبیوتای روده، غنی سازی پروبیوتیک ها و تامین ترکیبات مفید، قادر به بهبود سلامتی هستند. ماست، به دلیل وجود دو باکتری مفید Lactobacillus bulgaricus و Streptococcus thermophilus، علائم مربوط به سوء جذب لاکتوز را کاهش می دهد و همچنین برای سلامت قلب و عروق مفید است.  برخی از کفیرها به بهبود یبوست، سوء جذب لاکتوز وحذف هلیکوباکتر پیلوری کمک می کنند.

بهترین راه به منظور افزودن غذاهای تخمیری به رژیم غذایی و بهبود سلامت روده

برای افزایش خواص غذاهای تخمیر شده، می توانید آنها را با غذاهای غنی از پری بیوتیک ترکیب کنید. برای مثال، ترکیب ماست یا کفیر با میوه ها یا دانه ها می تواند پروبیوتیک ها، پری بیوتیک ها و بسیاری از مواد مغذی ضروری برای بدن را فراهم کند و اثرات مفید آنها بر گوارش و سلامت عمومی بدن را افزایش دهد.

ترکیب غذاهای تخمیرشده پروبیوتیکی و میوه ها به عنوان صبحانه یا دسر، جایگزین مناسبی برای جلوگیری از مصرف غذاهای شیرین و شور مانند غلات فرآوری شده  یا بستنی است.

مترجم: فاطمه بامری نژاد، عاطفه بامری نژاد

ویراستار: لاله هویدا، مرضیه رحیم خراسانی

منابع

Dimidi E, Rose Cos S, Rossi M, et al. Fermented foods: definitions and characteristics, impact on the gut microbiota and effects on gastrointestinal health anddisease. Nutrients. 2019; 11(8). doi: ۱۰.۳۳۹۰/nu11081806.

Drouin-Chartier JP, Brassard D, Tessier-Grenier M, et al. Systematic review of the association between dairy product consumption and risk of cardiovascular-related clinical outcomes. Adv Nutr. 2016; 7(6):1026-40. doi: ۱۰.۳۹۴۵/an.115.011403.

Fernandez MA, Marette A. Potential health benefits of combining yogurt and fruits based on their probiotic and prebiotic properties. Adv Nutr. 2017; 8(1):155S-164S. doi: ۱۰.۳۹۴۵/an.115.011114.

بیماری التهابی روده (IBD) شامل بیماری کرون (Crohn’s disease or CD) و کولیت اولسراتیو (UC) می‌باشد. علت IBD هنوز کاملا مشخص نشده است. مطالعات اخیر ارتباط میان میکروبیوتای روده (میکروب های مفید) و IBD را نشان داده اند.

بهم خوردن تعادل میکروبی روده (دیسبیوسیس) عامل مهمی در ایجاد التهاب روده است؛ بنابراین به نظر می رسد تنظیم میکروبیوتای روده گامی منطقی در درمان IBD است. تنظیم میکروبیوتای روده با مصرف پروبیوتیک ها، پره بیوتیک ها و یا پیوند میکروبیوتای مدفوع مقدور می باشد.

 

پروبیوتیک

پروبیوتیک ها، میکروارگانیسم هایی(موجودات زنده ریز) هستند که قادر به بقا در محیط اسیدی معده می باشند. این مواد چنانچه در حد کافی مصرف شوند می توانند اثرات مفید خود را بر پیشگیری و درمان بیماری های مختلف بگذارند. شواهد موجود، نقش مفید پروبیوتیک ها را در درمان IBD نشان می‌دهند. نقش پروبیوتیک ها در بیماری های التهابی روده از طریق مهار رشد باکتری های مضر و تنظیم سیستم ایمنی بدن می باشد.

ترکیبات پره‌بیوتیک

پره بیوتیک ها ترکیبات غیرقابل هضم غذایی هستند که فعالیت یا رشد بعضی گونه های خاص باکتریایی (بیفیدوباکتریوم و لاکتوباسیلوس ) را تسریع می کنند. این ترکیبات همچنین تولید اسیدهای چرب کوتاه زنجیره (مانند بوتیرات) توسط باکتری‌ها را تحریک کرده و اثرات تنظیم کنندگی بر سیستم ایمنی دارند. پره بیوتیک ها شامل فروکتو-اولیگوساکاریدها، اینولین و گالاکتو-اولیگوساکاریدها می‌باشند.

 

پیوند میکروبیوتای مدفوع (FMT)

در حال حاضر FMT گزینه درمانی مناسبی در درمان بیماران مبتلا به التهاب روده می باشد. در این روش، مدفوع انسان سالم را به روده بیمار تزریق می کنند که این عمل می‌تواند منجر به اصلاح میکروبیوتای روده و کاهش شدت IBD گردد.

نتیجه گیری

به تازگی نقش میکروب های مفید روده (میکروبیوتا) در حفظ عملکرد طبیعی بدن، مورد توجه قرار گرفته است. مطالعات اخیر ارتباط بین عدم تعادل میکروبی روده ( دیسبیوسیس) و بیماری های التهابی روده (IBD) را نشان می‌دهند. در سال های اخیر رویکردی مبتنی بر اصلاح میکروبیوتای روده در درمان IBD شکل گرفته است. تنظیم میکروبیوتای روده با مصرف پروبیوتیک ها، پره بیوتیک ها و یا پیوند میکروبیوتای مدفوع امکان پذیر می باشد. به عنوان مثال پروبیوتیک ها ساخت عوامل التهابی را کاهش و ترکیبات ضد التهابی را افزایش داده و از این طریق باعث کاهش خطر ابتلا به IBD می‌شوند.

مترجم: تسنیم ادیبی

ویراستار: پریسا هاشمی، مرضیه رحیم خراسانی

منابع

Pavel FM, Vesa CM, Gheorghe G, Diaconu CC, Stoicescu M, Munteanu MA, Babes EE, Tit DM, Toma MM, Bungau S. Highlighting the Relevance of Gut Microbiota Manipulation in Inflammatory Bowel Disease. Diagnostics (Basel). 2021 Jun 15;11(6):1090. doi: ۱۰.۳۳۹۰/diagnostics11061090

محیط میکروبی روده تحت تأثیر رژیم غذایی و سبک زندگی می باشد. این موضوع بر متابولیسم میزبان نیز تاثیرگذار است و در هر فردی متفاوت از دیگری می باشد. شواهد، ارتباط محیط میکروبی دستگاه گوارش با رژیم غذایی برگرفته از غذاهای گیاهی را نشان می دهند.

تقابل رژیم غذایی سالم و ناسالم

محققان، با بررسی فاکتورهای مختلف افراد دریافتند که رژیم غذایی حاوی غذاهای گیاهی با انواعی از میکروب های مفید روده در ارتباط می باشد. از سوی دیگر، رژیم غذایی غنی از غذاهای فرآوری شده با میکروارگانیسم های مرتبط با چاقی، بیماری های قلبی عروقی و دیابت نوع ۲ مرتبط می باشد. آن ها معتقدند، ژنتیک نقش کمرنگی در شکل گیری میکروبیوتای روده دارد. موثرترین عامل بر محیط میکروبی دستگاه گوارش را سبک زندگی افراد تشکیل می دهد.

تاثیر فیبر بر سلامت بدن

باکتری های روده بزرگ فیبر های موجود در مواد غذایی را تجزیه و اسیدهای چرب کوتاه زنجیر (SCFA) تولید می کنند. این اسیدهای چرب اثرات مفیدی بر مقاومت به انسولین، ایمنی و سوخت و ساز بدن دارند. میکروب های مفید روده با کاهش چربی در بدن، بهبود سطح قند خون، کاهش التهابات و سطح کلسترول در ارتباط می باشند.

اهمیت رژیم مدیترانه ای در مقایسه با دیگر انواع رژیم ها

اهمیت و سودمندی رژیم غذایی مدیترانه ای بیش از ۵۰ سال پیش مطرح گردید. زمانی که خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی در میان مردمانی که عادات تغذیه ای آنها شبیه مردم حوزه مدیترانه بود به مراتب کمتر دیده می شد. رعایت رژیم غذایی مدیترانه ای در مقایسه با رژیم کتوژنیک و گیاهخواری محض تأثیر بهتری بر میکروب های مفید روده دارد. رژیم غذایی غربی که غنی از پروتئین های حیوانی، چربی اشباع و قندهای تصفیه شده است، باعث بهم خوردن ترکیب میکروبی روده و بیماری می شود.

نتیجه گیری

غذای خورده شده تأثیر بسیار مهمی در ترکیب و عملکرد میکروبیوتای روده دارد. این امر در ایجاد بیماری های متابولیک مانند چاقی، بیماری های قلبی عروقی و دیابت نوع ۲ تأثیر گذار می باشد. به نظر می رسد رژیم غذایی مدیترانه ای، در مقایسه با رژیم های دیگر، راه حل مناسبی برای تعدیل ترکیب میکروبیوتای روده می باشد.

مترجم: تسنیم ادیبی

ویراستار: لاله هویدا، مرضیه رحیم خراسانی

منابع

Asnicar F, Berry SE, Valdes AM, Nguyen LH, Piccinno G, Drew DA, Leeming E, Gibson R, Le Roy C, Al Khatib H, Francis L. Microbiome connections with host metabolism and habitual diet from 1,098 deeply phenotyped individuals. Nature Medicine. 2021 Feb;27(2): 321-32.doi: 10.1038/s41591-020-01183-8.

Cani PD, Van Hul M. Mediterranean diet, gut microbiota and health: when age and calories do not add up! Gut. 2020 Jul 1;69(7):1167-8. doi: 10.1136/gutjnl-2020-320781.

هدف اصلی ورزش، بهبود عملکرد اندام های بدن و سلامتی آن می باشد. مطالعات نشان می دهد که رابطه ای دو طرفه بین ورزش و میکروب های مفید روده ( میکروبیوتای روده) وجود دارد. بطوریکه به نوع ورزش، شدت و مدت زمان انجام آن بستگی دارد. برخلاف ورزش های قدرتی همجون وزنه برداری، ورزش های استقامتی مانند پیاده روی، دو، شنا، والیبال، بسکتبال، فوتبال و… می توانند باعث تغییرات سریع بر روی ترکیب میکروبیوتای روده شوند. ورزش های هوازی باعث افزایش تنوع و رشد برخی از گونه های خاص باکتریایی و تولید اسیدهای چرب کوتاه زنجیر در روده شده و به این ترتیب بر عملکرد و سلامت ورزشکاران تأثیر می گذارند.

” حفظ میکروب های مفید روده” باید به عنوان یک استراتژی برای سلامت و بهبود عملکرد ورزشکاران در نظر گرفته شود.

آیا مواد غذایی می توانند بر میکروبیوتای روده و عملکرد ورزشی تأثیر گذارند؟

• رژیم های غنی از پروتئین و استفاده از مکمل های پروتئینی بر ترکیب و عملکرد میکروبیوتای روده تأثیر داشته و از این طریق به تولید و عملکرد پروتئین عضلات کمک می کنند.
• رژیم غذایی پرچرب، به ویژه چربی اشباع، دارای اثرات مضر بر میکروبیوتای روده است. در مقابل، اسیدهای چرب امگا ۳ مثل روغن ماهی، با افزایش تولید اسیدهای چرب کوتاه زنجیره اثرات مفید بر میکروبیوتای روده دارند.
• رژیم غذایی غنی از کربوهیدرات های تصفیه شده و کم فیبر دارای اثرات مضر بر میکروبیوتای روده است. در حالی که، رژیم غذایی پر فیبر با اثرات مفید بر میکروبیوتای روده منجر به عملکرد بهتر عضلات می شود.
• پروبیوتیک ها، پره بیوتیک ها و سین بیوتیک ها می توانند ترکیب میکروبیوتای روده را اصلاح کرده و بر عملکرد ورزشکار تأثیر مثبت گذارند.
• میکروبیوتای روده بر جذب برخی از ریزمغذی ها مانند کلسیم که برای عملکرد و سلامت استخوان های ورزشکاران مورد نیاز هستند، تأثیر می گذارد. گرچه کمبود برخی از مواد معدنی و ویتامینها می تواند بر روی میکروبیوتای روده اثرات منفی گذارد، مصرف زیاد از حد آن ها نیز ممکن است خطرابتلا به عفونت ها را افزایش دهد.
• کمبود یا مازاد انرژی، هر دو بر میکروبیوتای روده تأثیر منفی می گذارد.

نتیجه گیری

مطالعات نشان می دهند که ورزش های استقامتی با تاثیر مثبت بر ترکیب میکروبیوتای روده، به سلامتی بدن منجر می شوند. از طرف دیگر، رژیم غذایی غنی از پروتئین و استفاده از مکمل های پروبیوتیکی بر ترکیب و عملکرد میکروبیوتای روده تأثیر داشته و از این طریق به تولید و عملکرد مطلوب عضلات کمک می کنند.

مترجم: عاطفه بامری نژاد

ویراستار: پریسا هاشمی، نازیلا کسائیان

منابع

Hughes RL, Holscher HD. Fueling Gut Microbes: A Review of the Interaction between Diet,Exercise, and the Gut Microbiota in Athletes. Adv Nutr. 2021 Jul 6:nmab077. doi:۱۰.۱۰۹۳/advances/nmab077.